AEG KSK792220M 944066446 04 Verlichting Adviescentrum

Bij PartsNL vind je allerlei soorten lampen om je huis in de spotlights te zetten. In ons verlichtingsassortiment vind je ledlampen, filamentlampen, halogeenlampen, spaarlampen en gloeilampen. Maar welke lamp gebruik je nu waarvoor? PartsNL brengt licht in de duisternis en zet in dit artikel de verschillende soorten lampen voor je uiteen. Ontdek wat licht voor jouw huis kan doen!

  Led there be light!

Het woord led is een afkorting van light-emitting diode, oftewel lichtuitstralende diode. Ledlampen produceren licht vanuit kleine lichtbronnen, leds genaamd. Het grote voordeel van ledlampen is dat ze zeer zuinig zijn en direct vol en helder licht geven. Ledlampen zijn inmiddels de standaard voor vrijwel alle soorten verlichting. Ledlampen zijn wat duurder in de aanschaf, maar dit verdien je ruimschoots terug door de langere levensduur. Een led kan namelijk veel meer uren licht geven, en hoef je dus minder vaak te vervangen dan andere soorten lampen. De lampen gaan gemiddeld 20.000 tot 40.000 branduren mee, ongeveer 25 jaar. Ook wordt de lamp niet warm en is hij schokbestendig. Het nadeel van ledlicht is dat deze lampen minder lichtspreiding hebben dan bijvoorbeeld een halogeen- of spaarlamp. Er zijn dus meer leds (lumen) nodig om een hele ruimte te verlichten.

  Filamentlamp: moderne technologie in een retro jasje

De Calex en Osram filamentlampen zijn de nieuwste blikvangers in ons ledlampenassortiment. De filamentlamp heeft door de zichtbare gele koolgloeidraadjes een nostalgisch klassiek uiterlijk en zorgt voor ouderwetse lichtsferen. Zo staan de lampen prachtig in bijvoorbeeld open armaturen en kroonluchters. Deze led-gloeilamp is niet alleen zo populair vanwege het vintage design. Door het zeer lage verbruik en de lange levensduur in combinatie met de uitstekende lichtkwaliteit is de filamentlamp het perfecte alternatief voor de traditionele gloeilamp. Ook is de Edison-fitting gebleven, waardoor je je oude gloeilampen gemakkelijk kunt vervangen voor stijlvolle kooldraadlampen. Een ander voordeel van deze nieuwe generatie ledlampen is dat ze dimbaar zijn met een speciaal ontworpen led-dimmer. Zo kun je altijd het licht naar wens aanpassen.

  Spaarlamp

Een spaarlamp is eigenlijk een soort opgevouwen tl-buisje. Doordat de buis is dubbelgevouwen, heeft de lamp een makkelijk model en past hij meestal in dezelfde armaturen als gloeilampen. De compacte fluorescentielamp is flink zuiniger dan de gloeilamp, ongeveer 35 procent van de energie wordt omgezet in licht. Bij de gloeilamp is dit maar 5 tot 10 procent. Door het fluorescentiepoeder kunnen verschillende soorten wit gecreëerd worden, uiteenlopend van koel wit tot warmgelig. Zo kun je het licht altijd afstemmen op de functie van de ruimte. Koel wit licht is bijvoorbeeld ideaal voor in de werkkamer, terwijl je met gelig licht een warme sfeer creëert in de woonkamer. Het nadeel is dat de energiezuinige lamp even tijd nodig heeft voordat hij zijn volle lichtsterkte heeft bereikt. Net zoals de meeste energiebesparende middelen is de spaarlamp daarnaast duurder in aanschaf. Ondanks dat de spaarlamp veel energiezuiniger is en langer meegaat (gemiddeld 10 jaar) dan de gloeilamp of halogeenlamp komen er haast geen nieuwe spaarlampen meer op de markt. Op beide punten zijn ze voorbijgestreefd door de ledlamp.

  Halogeenlamp

Eigenlijk is de halogeenlamp een variant op het traditionele peertje. De lamp is net zoals de gloeilamp gevuld met gas en een klein beetje broom oftewel halogeen. Ondanks dat de halogeenlamp twintig procent zuiniger is dan de gloeilamp, blijft deze verlichting een flinke energievreter (energielabel D). Spaar- en ledlampen zijn nog altijd zuiniger dan halogeenverlichting. Het grote voordeel van halogeen ten opzichte van de spaarlamp is het sfeervolle licht. Waar een spaarlamp langzaam op gang moet komen, heb je met halogeen direct helder licht. Daarnaast wordt de halogeenlamp veel warmer, waardoor de lamp een meer witte lichtkleur uitstraalt. Hierdoor levert de lamp meer bruikbaar licht dan bijvoorbeeld de gloeilamp die vooral veel onzichtbaar infraroodlicht uitstraalt. Het rendement van halogeenverlichting ligt zo’n drie keer hoger dan dat van de gloeilamp. Daarbij heeft de halogeenlamp ook nog eens een langere levensduur, namelijk 2.000 tot 5.000 branduren (2 tot 4 jaar).

Vanaf september 2018 is het gedaan met de halogeenlamp. De energievretende lichtbron is door de Europese Commissie verboden. Je zult hem dan ook niet meer in de winkels tegenkomen.

  Gloeilamp

De authentieke gloeilamp is uitgerust met een gloeidraad waar de stroom doorheen loopt. Deze draad wordt heel erg warm, waardoor de lamp gaat gloeien en dus licht geeft. De standaard gloeilamp is geschikt om te dimmen en straalt direct zeer warm, helder licht uit. De lamp heeft een relatief korte levensduur, gemiddeld gaat een gloeilamp 1.000 tot 1.500 branduren mee (ongeveer 1 jaar). Van alle lampensoorten heeft de gloeilamp het laagste rendement. De lichtopbrengst ligt tussen de 5 en 10%, de rest van de energie wordt omgezet in warmte. Dit verklaart ook waarom gloeilampen zo heet aanvoelen en warmte uitstralen. Door zijn hoge energieverbruik en korte levensduur is de gloeilamp heel energie-onzuinig. Niet voor niets hebben deze lampen het energielabel E, F of G. Het welbekende Edison-peertje met zijn fitting in verschillende maten was lange tijd koploper in lampenland, maar de laatste jaren wordt de gloeilamp in rap tempo ingehaald door ledverlichting.

Door de opkomst van de ledlamp kwam de gloeilamp steeds meer in een kwaad daglicht te staan. Ledlampen gaan namelijk veel efficiënter om met energie. Vanaf 2012 is de gloeilamp definitief uit de handel gehaald. Winkels mogen hun bestaande voorraad nog wel verkopen, maar gloeilampen zijn inmiddels bijna nergens meer te koop.

Uit de spotlights
In 2009 besloot de Europese Commissie strengere eisen te gaan stellen aan de energiezuinigheid van lampen. Alle milieuonvriendelijke verlichting moest de deur uit en plaatsmaken voor energiezuinige alternatieven. Als eerste kwam er in 2012 een verbod op het traditionele, alom bekende peertje. Waar het licht van de gloeilamp reeds is gedoofd, zullen vanaf september 2018 ook verschillende types halogeenlampen eraan moeten geloven. De lampen zijn milieuonvriendelijk, terwijl ledlicht veel zuiniger licht geeft. Meer informatie over deze regelgeving en het verdwijnen van gloeilampen en bepaalde types halogeenlampen vind je hier.

Fitting         
De fitting is de aansluiting tussen je lamp en de armatuur. Voor ieder soort lamp zijn er verschillende soorten fittingen. Als je een nieuwe lichtbron nodig hebt, kijk je als eerste naar de fitting van de lamp. De fitting van de lamp moet namelijk overeen komen met die van jouw armatuur. Heeft jouw hanglamp een E27-fitting? Dan moet de lichtbron dus ook een E27-fitting hebben. De meest bekende fittingen voor lampen zijn de grote (E27) en kleine (E14) draaifittingen. Een ander bekend type fitting is de GU10. Deze fitting zie je veel bij spotjes aan het plafond.

 Volgende artikel: Het verschil tussen lumen en watt